Książka przedstawia dzieje Mikołowa, jednego z miast autonomicznego województwa śląskiego, poczynając od sierpnia 1939 r. Rozważania autora zasadniczo kończą się na roku 1940, choć w wielu wypadkach bliższe omówienie poszczególnych zjawisk wymagało wykroczenia poza tę sztuczną cezurę. Jedynie skrótowo przedstawione zostały te aspekty, które doczekały się już wielu omówień, jak wrześniowe walki pod Wyrami i Gostynią oraz początki organizowania się na terenie miasta ruchu oporu. Znacznie obszerniej natomiast – zjawiska dotychczas niemal nieznane, jak zagadnienie niemieckiej dywersji, reakcje miejscowej ludności na wkroczenie oddziałów Wehrmachtu czy kształtowanie się struktur władz okupacyjnych.
Całość uzupełniona jest licznymi ilustracjami, w większości publikowanymi po raz pierwszy.
Publikacja dostępna w Miejskiej Placówce Muzealnej w Mikołowie, ul. K. Miarki 15.